Vogels aantrekken in de herfsttuin
Gotcha! Deze merel wist ik snel (door het raam heen) te fotograferen voordat ze wegvloog.
Hoe geniet je in de herfst van meer vogels in de tuin?
Een lijster eet de laatste druiven van de kleine trosjes die we speciaal voor de vogels hebben laten hangen. Vlákbij het raam snoepen twee merels van de rode vuurdoornbessen (de struik is al bijna kaal). Iets verderop doet een groep musjes zich te goed aan weer andere bessen, namelijk die van de kamperfoelie. Aan de andere kant, bij het potje vogelpindakaas met zaadjes, zitten koolmeesjes en een enkel pimpelmeesje op takjes te wachten tot ze aan de beurt zijn; één voor één nemen ze een hapje en vliegen dan roets! weer weg. En op de grond gebeurt ook was. Mulch en blaadjes slingeren in het rond. Daar zoekt een roodborstje naar insecten. Ik kijk even naar buiten en zie dat allemaal tegelijk. En dat voelt als rijkdom. Het is druk in mijn herfsttuin, dat mag duidelijk zijn. Afgelopen zomer hebben de vogels zich te goed gedaan aan de vele insecten die op de tuin afkomen en zo nu en dan een paar bessen gepikt. Nu houden de meeste insecten het voor gezien en worden de bessen populair. Dus wat kun je doen om vogels deze herfst te helpen?
Eerst het belangrijkste. Een groene tuin heeft meer te bieden voor vogels dan een betegelde. Hoe vaak heb ik al niet voorbij horen/zien komen dat iemand de tuin volledig heeft betegelt en zich afvraagt waarom er geen vogels komen? Alleen een potje pindakaas zal ze niet doen blijven, hoewel misschien wat enkele kauwen de tuin daarna angstvallig in de gaten zullen houden. Een tuin met planten en zeker met verschillende beplantingslagen trekt insecten aan, biedt potentieel nest- en schuilgelegenheid, komt veiliger over en is daardoor veel sneller aantrekkelijk voor meer dan alleen de grote pestkoppen (hoewel die slimmeriken ook zo hun charme hebben).
Zorg voor voedsel – hoe meer variatie, hoe beter. Bessen zijn nu goed, zoals vuurdoorn, rozenbottel (m.n. hondsroos Rosa canina en rimpelroos R. rugosa – andere uitheemse soorten kunnen te hard zijn waardoor ze niet gegeten worden), vlier, de Europese kardinaalsmuts, appelbes, wegedoorn en vuildoorn (die ook van levensbelang zijn voor het gele citroenvlindertje dat je al vroeg in het voorjaar ziet!) en zelfs de bessen van taxus. Sommige bessen worden wel gegeten, maar pas veel later als ze al het andere al versmaad hebben. Vogels hebben ook hun voorkeuren! Zaden zijn ook welkom, voor vinken en sijzen bijvoorbeeld maar ook meesjes maak je er blij mee. Misschien krijg je wel een putter of een keep op bezoek. Denk aan uitgebloeide zonnebloemen, kaardenbol, echinacea, rogge, melde en zelfs verbena. Bomen als els, beuk en berk produceren ook zaden die aantrekkelijk zijn. Maar het kan ook heel simpel: zaai eens een klein stukje in met een vogelzaadmengsel; prachtige bloemen (voor weinig geld) die insecten trekken én aan het einde van de rit zaden voor de vogels geven. Je ziet dus duidelijk dat verschillende vogels op verschillende soorten voedsel afkomen.
Maar wat kun je nú nog doen voor vogels in de tuin? Nou, dat is ook niet zo moeilijk. Ten eerste: mulchen en uitgebloeide plantenresten laten staan is handig en niet onbelangrijk. Het zorgt voor een overwinteringsplaats voor insecten en die zijn weer voedsel voor vogels, zoals roodborstjes, merels en winterkoninkjes. Je kunt ook zoeken naar een uitgebloeide (biologisch gekweekte) zonnebloem, die drogen en het hoofd voor ze neerleggen. Als het kouder wordt dan deel ik vaak een paar van mijn appeltjes met ze; dat wordt altijd graag gegeten, vooral door de merels – en gezien het Usutu-virus kunnen ze een beetje extra voer nu goed gebruiken lijkt me. En er hangt op dit moment bij mij dus ook nog een potje vogelpindakaas, die heb ik vorig jaar van Sinterklaas gekregen. Je kunt natuurlijk allerlei vogelvoer ophangen en neerleggen. Maar als het straks winter is ga ik weer dezelfde vetbollen maken als vorig jaar. Niets is hier zo populair gebleken als dat en wel bij heel wat verschillende vogels!
Vers water blijft belangrijk. Ze drinken ervan en nu wassen de vogels hun verenkleed nog – als het gaat vriezen ook, maar dan is het beter geen water te laten staan zodat ze niet te veel afkoelen. Dat lijkt nu nog ver weg, maar het strooizout komt in het oppervlaktewater terecht en kan de vogels vergiftigen. Daarom zijn een schone vijver (met rand en/of stenen erin zodat vogels makkelijk erbij kunnen) of vogelbadje nuttig als veilige waterbron. Plaats vogelbadjes en voedertafels zo dat de vogels hun omgeving goed kunnen overzien – zo worden ze minder snel gegrepen door de kat!
Maar dan ben je er nog niet! Want naast voedsel en water hebben vogels plek nodig om te slapen en om zich te verschuilen tegen gevaar en tegen het weer (zoals de regenbuien van deze week). En voor verschillende vogels zijn verschillende plekjes aantrekkelijk. Groenblijvende struiken/hagen, kaalwordende bomen, groenblijvende of houtachtige klimplanten, begroeide gevels, rommelige hoekjes – hoe meer variatie hoe beter. Dit is ook de tijd om nestkasten op te hangen: zo kunnen vogels er alvast aan wennen voor volgend jaar!
En, komen bij jullie ook veel vogels in de tuin? Op welke planten komen ze bij jullie af?
6 reacties op “Vogels aantrekken in de herfsttuin”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Heerlijk, hier ook altijd veel vogels in de tuin. Merels, meesjes, roodborstjes, mussen en de laatste tijd soms ook spreeuwen. ze zitten in de klimop, de kamperfoelie, in de moestuinbak, in de appelboom en eigenlijk in alles wat ik ook wil eten ;-). ik heb ook zo’n plastic voerbakje voor aan het raam maar sinds daar een dikke rat op afkwam heb ik die maar weggehaald. dat vind ik wel een nadeel van vogels bijvoeren, er komen ook ratten op af
Iew, ja dat kan ik me voorstellen. Ik heb het voer meestal hangen, daar heb ik nog nooit een rat bij gezien gelukkig. De pindakaas wordt soms wel eens gegeten door een muisje maar dat vind ik niet erg (de kat houdt ze in toom). Laten de vogels wat voor je over of niet?
als ik snel ben 😉 ik woon bij het water, veel mensen die eendjes gaan voeren (lees volledige broden dumpen) dus rattenoverlast.
Helaas, alleen eksters en kauwen. De tuin heeft veel te bieden van wat je noemt. De eksters maken echter de dienst uit … en daar blijven andere vogels voor weg. Wellicht heeft het te maken met de schoteltjes eten die de buurvrouw standaard in haar tuin zet en waar de eksters gretig van eten.
Ik woon hier nog maar 3 maanden en heb nog weinig aan de verwilderde tuin gedaan. Tips om meer en andere vogels een veilig welkom te heten zijn zeer welkom.
Met hartelijke dank voor je fijne, informatieve blog!
Leuk dat te horen, ik hoop dat je heel veel ideeën opdoet! Misschien staat in een oude blogpost van mij nog wat informatie waar je wat aan hebt, ik schreef daarbij specifiek ook over eksters en kauwen: Zo creëert u een fijne vogeltuin Maar inmiddels heb ik veel meer geleerd, dus ik zal eens kijken of ik er binnenkort een uitgebreide blogpost over kan maken!
Super, met plezier gelezen en weer boordevol zinvolle tips!
Dank je wel