10 Mooie wilde planten (deel 1)
Wilde planten, saai? Echt niet! Hier zijn tien wilde planten die toch wel een plekje in de tuin verdienen.
Het is weer even geleden, dus ik dacht: tijd voor een lijstje (daar hou ik van 😉 )! Dit keer met mooie wilde planten. Wilde planten gebruiken heeft meerdere nuttige eigenschappen, waar ik het in Inheems vs. exoot al over had. Sowieso is het winst voor de biodiversiteit en de tuindiversiteit om eens wat verder te kijken dan steeds dezelfde tuinplanten. Ikzelf gebruik graag wilde planten, in mijn eigen tuin en die van klanten. Vaak zijn mijn klanten blij verrast met hoe mooi die planten zijn en helemaal gelukkig omdat er eens iets anders in hun tuin staat dan lavendel en hortensia en dergelijke (hoewel daar niets mis mee is natuurlijk). Als je goed om je heen kijkt, dan kun je al zoveel moois tegenkomen. Ik heb lange lijsten met wilde planten die ik mooi vind, waar ik nog wel vaker over zal schrijven. Maar hier zijn er alvast 10!
Deze lijst bevat 10 wilde planten. Ik heb het hier over ‘wilde’ planten in plaats van inheemse omdat dat een nogal variabel begrip is (want vanaf welk punt in de geschiedenis kijk je? En hoe zit het met planten die uit eigen beweging naar Nederland komen?). De planten zijn allemaal overblijvend (daar heb ik een voorkeur voor) en een groot deel is ook nog eens eetbaar, zoals ik erbij geschreven heb.
|
|
Kluwenklokje (Campanula glomerata)
Als aftrap een mooie plant die vaker wordt gebruikt in tuinen. Het is een kruidachtige plant, waarbij de klokjes in kluwen op stelen staan. De bloemen zijn eetbaar en mooi voor in salade of als decoratie. Kluwenklokje staat graag in de zon, soms lichte schaduw, in niet te voedselrijke bodem met een beetje organisch materiaal. |
| Aardaker (Lathyrus tuberosus)
Wie mijn blog vaker leest heeft deze plant wellicht al eerder voorbij zien of horen komen. Dat is omdat ik een fan ben van deze mooie, rankende kruidachtige, die stikstof fixeert en naar mijn mening echt spectaculaire bloemen draagt. Hij vormt ook kleine knolletjes onder de grond, die na enkele jaren oogstbaar zijn. Verwacht geen grote oogst, maar ze zijn wel lekker. Zet hem op een zonnige plek, in niet te natte of te droge grond, redelijk voedselrijke grond (maar niet bemesten met mest bijvoorbeeld, vanwege de stikstof). |
|
 |
Hazelaar (Corylus avellana)
Ik hou van hazelaars! Nu zijn er natuurlijk veel cultivars beschikbaar, maar de hazelaar is hier inheems. Het kan een flinke struik worden tot een kleine boom. In de winter bloeit hij met lange, gelige katjes, de mannelijke bloemen. Via de wind bestuiven die de vrouwelijke bloemen van een andere plant (niet zelfbestuivend dus). In het najaar zitter er dan hazelnoten aan. Staat het liefste in halfschaduw op redelijk voedselrijke, niet te natte tot droge grond. |
| Echte sleutelbloem (Primula veris)
Wat mij betreft is de echte sleutelbloem veel mooier dan de bekende primula’s. Vroeg in het voorjaar verschijnen groepjes gele, trompetvormige bloemen op lange stelen. De bloemen zijn eetbaar en leuk als decoratie in salades of op brood. Echte sleutelbloem staat het liefste in halfschaduw in vochtige grond |
 |
 |
Bosrank (Clematis vitalba)
Oké, voor de meeste tuinen is de wilde clematis niet geschikt, want hij groeit enorm uit en kan zich uitzaaien. Maar toch, hij is mooi. Niet vanwege de bloemen, maar vanwege de pluisbollen die de hele winter blijven (en het is een goede bijenplant!). In Duitsland zag ik een mooie toepassing door deze soort over een lelijk hek te laten groeien (zie foto onderaan) en dat vond ik slim. De bosrank heeft graag kalkrijke, licht vochtige grond in de zon of halfschaduw. |
| Veldsalie (Salvia pratensis)
In mijn tuin is deze komen aanwaaien en ik ben ieder jaar weer blij dat hij opkomt (hoewel de variant van mij wat meer roze is dan op het plaatje). Op een droge, voedselarme, zanderige plek in de volle zon doet deze plant het prachtig. Hij kan zich licht uitzaaien, maar de planten zijn makkelijk te verwijderen. De bloemen zijn leuk als eetbare decoraties. |
 |
|
|
Beemdkroon (Knautia arvensis)
Beemdkroon heeft bloemen die lijken op die van het Zeeuws knoopje, maar zijn wat fijner. De bloemen zitten op hoge, vertakte stelen. De plant doet het goed als weefplant, dus een plant die zich tussen andere planten doorweeft en daar steun vindt. Hij kan vanaf het voorjaar tot ver in het najaar bloeien en is een enorme vlinders- en bijenplant. De beste groei en bloei krijg ik in de volle zon, op zanderige, droge, behoorlijk voedselarme grond. Maar de plant is niet moeilijk, zolang hij maar in de zon staat en niet te vochtig. |
| Kardinaalsmuts (Euonymus europeanus)
Een stuikje of kleine boom: onze eigen wilde kardinaalsmuts is niet zo makkelijk te vinden bij tuincentra en kwekers (zoals ik hier beschreef), maar toch blijft deze het mooiste, vind ik. Dankzij de opvallende herfstkleur en die prachtige zaaddozen, de ‘hoeden’. Doet het goed in droge, redelijk arme zandgrond en in halfschaduw. Wel is het eentje die kan woekeren via de wortels, maar dat hoeft geen probleem te zijn. |
 |
 |
Betonie (Stachys officinalis)
Het lijken bijna orchissen, zoals deze bloemen opsteken tussen de bladeren. Een prachtige plant, waar ik nog steeds erg blij mee ben. Van de bladeren en de bloembladeren kan thee gezet worden. Deze plant doet het goed in de zon in een niet erg voedselrijke bodem, tussen niet te hoge andere begroeiing of redelijk vooraan in borders, waar de bloemstelen boven de rest uitsteken om extra op te vallen. |
| Berglook (Allium carinatum)
Technisch gezien een plant die in de 19e eeuw is ingeburgerd en daarom meestal als inheems wordt beschouwd. Maar wat een kleine, mooie ‘plukjes’ bloemen maakt deze! Ik vind ze mooier dan die van sieruien, juist omdat ze wat fijner zijn. Ook leuk: hij maakt broedbolletjes op de steel (bovengronds dus), die eetbaar zijn als mini-uitjes. Groeit het beste in de zon op droge, niet-zure, redelijk voedselrijke grond. |
 |
Een voorbeeld voor de toepassing voor de wilde bosrank, Clematis vitalba.
14 reacties op “10 Mooie wilde planten (deel 1)”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Beste Iris , leuk artikel, mooie tekeningen en goede informatie. Ik ben alleen benieuwd, waar jij je wilde planten vandaan haalt. Is het een tuincentrum ,zaden ? Ik snap dat er van sommige wilde planten geen “handel” is. Vr gr ingrid Jonker
Beste Ingrid,
Bedankt voor je compliment! En in antwoord op jouw vraag: zeker voor dit soort planten zoek ik het liefste de heemtuinen af, zoals Heimanshof, Thijsse’s Hof, Hortus Alkmaar en die van Zaanstad (ik ben even de naam kwijt). Kwekers hebben ze vaak ook wel. Een klant van mij had het één en ander via Loef besteld, ik verbaasde me over dat die ook nog veel van dit soort soorten hadden (hoewel er vaak een gecultiveerde versie tussen zat). Zaden meestal bij Cruydt-Hoeck en Vreeken.
Even je lijstje doorgelezen, helaas heb ik geen enkel van jouw wilde planten in mijn eigen tuin staan. Wie weet !!!!!!! Maar leuk artikel hoor!!
Hoi Marjolein,
Heb je wel andere wilde planten in jouw tuin (zo ja, ik ben nieuwsgierig 😉 )? Dank je wel voor je compliment!
Ik heb inderdaad wel wat wilde planten staan, dovenetel, geranium phaem, pimpernel, verbena, galium odoratum, teucrium chamadrys, viburnum oplulus en maagdenpalm. Ik weet van een aantal niet eens dat ze wild zijn. Ik zal mijn wilde plantenboek maar weer eens even erbij pakken.
Ik ben jaloers, zou graag Gelderse roos willen maar ik heb er geen plek voor…
Wat is toch geweldig dat al deze planten gewoon in het wild in mijn tuin voorkomen. Zelf probeer ik zoveel mogelijk wilde planten te herplanten in mijn tuin, veel soorten kan ik uitwisselen met andere tuin liefhebbers. Project 2016. Wilde vlindertuin. http://Www.vitakrala.com
Slim!
Voor de Belgen (of Nederlandse buren die wel eens in België vertoeven): Plantenkwekerij Ecoflora in Halle (bij Brussel) verkoopt (bijna) uitsluitend wilde, inheemse planten, struiken, varens, bloembollen en bomen voor in de tuin. Hun assortiment is werkelijk enorm, biologisch geteeld en in mijn ogen heel uniek. Op hun website kan je het volledige assortiment terugvinden. Ik heb er al regelmatig inheemse planten en struiken gekocht die nu prijken in de tuin.
Hoi Tom,
Bedankt voor de tip! Wat jammer dat Brussel zo ver weg is… Zaden leveren ze zo te zien wel in NL. Vakantie daar dan maar heen plannen dit jaar 😉
Hi Iris is voor mij ook niet naast de deur (toch wel dik anderhalf uur rijden). Maar aangezien je daar echt wel terecht kan voor unieke en soms zelfs zeer zeldzame inheemse planten die je in geen enkel ‘gewoon’ tuincentrum vindt, waag ik de trip toch wel eens per jaar. In tuincentra vind je veelal cultuurvormen van inheemse planten, maar daar vind je echt de botanische soorten. Ik bel gewoon even op voorhand of ze de gewenste planten in voorraad hebben en dan maak ik er ‘een dagje’ van. Voor mij de referentiekwekerij voor wilde planten, alleszins in België. Hun zaadmengsels voor inheemse bloemenweiden zijn ook echt top.
Hoi Tom,
Je hebt me al overtuigd hoor 😉 Een dagje is voor mij helaas ook nog te ver weg, maar misschien eens een weekendje. Ik doe het inderdaad ook jaarlijks, een dagje uit om planten te zoeken. Zo vraag ik voor mijn verjaardag standaard een dagje uit naar Dordrecht vanwege Vreeken. Lekker snuffelen tussen de planten en zaden, heerlijk!
Pingback: Bijna 2017! Terugblik op mijn blog in 2016 | Iris' Garden Ecology
Pingback: Inheemse Planten – De Geneeskrachtige Tuin 🐍