Dít is het effect van regen in tegeltuinen
Regenwater kan niet weg: plasvorming
In een grotendeels betegelde tuin kan regenwater niet of nauwelijks weg. Maar het moet ergens heen. En gezien de fikse regenbuien van nu is dit een mooi moment om eens te laten zien wat er dan gebeurt. Ik heb er foto’s van weten te schieten als bewijs!
In de zomer van 2014 was er op maandag 28 juli een extreme hoosbui, die bijna de hele dag duurde en meer op een onderdompeling leek dan op regen. In het hele land was de wateroverlast en daarop volgende schade groot, hier in de buurt was bijvoorbeeld een parkeergarage onder water gelopen. En dan hadden we het nog makkelijk vergeleken met de wolkbreuken verder landinwaarts. Op veel weerstations werd meer dan 100 milliliter regen gemeten. Het was een langdurige én zeer intensieve regenbui.
Die dag heb ik zo goed onthouden, want er viel mij iets op. In mijn eigen tuin was nauwelijks sprake van plasvorming (oké, ik zit dan wel op zandgrond), maar de rest van de buurt stond blank. Vooral in de voortuin was het akelig duidelijk: een kleine, groene oase waar niks mis was terwijl de straat onder water stond (tot zelfs over de stoep) en hele rivieren van water uit de andere voortuinen bleven gutsen. Nog steeds heb ik er spijt van dat ik toen geen foto’s kon nemen en sindsdien heb ik met mezelf afgesproken om dan ook meteen mijn fototoestel erbij te pakken als ik een nieuwe kans zag. Twee weken geleden was het dan zo ver. Tenslotte een goede intensieve regenbui, op de ochtend van wat een erg regenachtige dag zou worden die ik volledig buiten zou gaan besteden (het ‘Jaar van het water’ van Wilde Weelde is vrij letterlijk in het water gevallen). Helaas toch nowhere near die van die ene maandag, maar een poging waard. En daarom kan ik nu – eindelijk – eens deze post maken.
Mijn voortuin
De voortuinen van mijn blok zijn een perfecte plek om het effect van regen te zien. Alle huizen staan een stukje hoger dan de stoep, die weer hoger staat dan de rest van de straat. De voortuinen open daardoor lichtelijk schuin af naar de straatkant en dus blijft water niet zozeer staan, maar spoelt het allemaal richting de straatputjes. En die zijn snel vol, want bij een aardige regenbui staan er al plassen omheen. Hierboven staat een foto van mijn voortuin tijdens de regenbui – een groene tuin met grindpaden (halfverharding). Naast mij hebben 3 van de 4 huizen in dit blok alleen – ondanks mijn enthousiasme voor groen en aanbiedingen van hulp – een vrijwel volledig betegelde voortuin. En kijk eens wat er gebeurt als het dan eens goed regent.
Voor het pad mijn voortuin in: geen plasvorming of stroompjes water naar de straat.
Dat is al heel anders bij de buren: het water stroomt naar de stoep.
En bij de andere buren ook, je ziet bovendien duidelijk dat het water naar de weg stroomt waar de put al is volgelopen.
Je ziet het hier zelfs goed: stromen water komen bij de buren vandaan, terwijl er niets komt vanuit mijn tuin (loopt tot net voorbij de lantaarnpaal).
Ik heb het eens nagerekend. Bij een normale, flinke bui, ga je uit van 25 millimeter. Om te berekenen hoeveel water er totaal op een oppervlak valt, vermenigvuldig je het aantal millimeter van de bui met het aantal (horizontaal gemeten) vierkante meters. Wat eruit komt zijn het aantal liters. Nu is mijn voortuin 5,5 m x 6 m = 33 m2. Op mijn tuintje valt bij zo’n normale bui dan 33 m2 x 25 mm = 825 liter en dat infiltreert allemaal in mijn eigen tuin. Maar stel nou dat ik mijn voortuin volledig betegeld had, net zoals mijn buren? Dan was die 825 liter extra geweest voor de regenputten van de straat, de riolering en (afhankelijk van de gemeente) de rioolwaterzuivering om te verwerken. Vergelijk dat met de 120 liter per dag die een mens gemiddeld gebruikt voor douche, toilet, drinken etc – die hoeveelheid regen is bijna gelijk aan wat een huishouden van 4 mensen in twee dagen gebruikt. Laat ik nog even verder gaan. Als ik bereken dat mijn hele blok dezelfde oppervlakte voortuin heeft (wat een onderschatting is trouwens), dan kom ik uit op 5 huizen x 33 m2 x 25 mm = 4.125 liter, oftewel ruim 4 kuub. Dat is al een aardige hoeveelheid, zeker als je de hele buurt gaat berekenen: 6 x een blok van 5 = 24,750 kuub… Ter vergelijking, dat zijn twee (!) van deze containers:
Dus twee van deze 12 m3 containers, bron afbeelding: Kuiper Containers.
Het is dus heel wat meer water dat het afvoersysteem in één klap even voor zijn kiezen krijgt, naast wat het al moet verwerken wat afkomstig is van wegen en straten en daken. Om nog maar te zwijgen over de 50 mm en 75 mm buien of de zo nu en dan 100 mm bui. En daarin zit een groot probleem. Doordat steeds meer mensen hun tuinen betegelen, moet er steeds meer water worden afgevoerd. Het kost klauwen met geld om putjes, riolering en dergelijke aan te leggen en aan te passen aan die steeds groter wordende afvoerpieken. Niet vreemd dat wateroverlast toeneemt. En je kunt dan wel een putje aanleggen, maar dan nog moet dat water ergens heen worden afgevoerd en als dat dan de riolering is, dan is dat slechts de oplossing van het kleinste probleem. Belangrijker is: door de verminderde infiltratie drogen grondwaterstromen op en ondervind natuur en landbouw uitdroging.
Maar voor ons stads- (en omgeving van stad-)bewoners is dit het ergste: de riolering kan het vaak niet aan als er zo veel neerslag verwerkt moet worden. Dan gaat de overstort in werking. In het minst erge geval is het een gescheiden riolering, waardoor het relatief schone regenwater apart wordt afgevoerd van het huishoudelijk water. Maar echt schoon is het niet (denk hondenpoep etc) en als water dan overstort, naar bijvoorbeeld vijvers en in sloten, dan raken die verontreinigd. In het ergste geval komt het wél in contact met het huishoudelijke en eventueel industriële afvalwater en is het een mix dáárvan dat in het open water terechtkomt… En als het allemaal goed bij de waterzuivering aankomt, dan is het relatief schone regenwater met het zeer vuile afvalwater gemengd, werkt de waterzuivering minder goed en moet er weer worden geïnvesteerd om dat op te lossen. In de tussentijd: geurhinder, vervuild water, reiniging daarvan en oplopende riool- en waterschapskosten. Raad eens wie dat mogen betalen.
9 reacties op “Dít is het effect van regen in tegeltuinen”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Nuttige post, Iris. Mét bewijsmateriaal.
De kwestie van de waterafvoer zal steeds actueler worden, met de stevige buien, die ons nog staan te wachten in deze contreien!
Hopelijk worden tegeltuintjes steeds minder populair.
Hartelijke groet, Zem.
Hoi Zem,
Ja ik ben erg blij dat het eens gelukt is er foto’s van te maken! Ik hoop dat het snel uit de mode raakt om een volledig betegelde tuin te hebben… Groetjes!
als iedereen met een groene tuin nou eens korting kreeg van de gemeente of het waterschap…
Dat zou een leuke zijn!
wat een overtuigend verhaal! Leve de groene tuin!
Dank je wel! Ik ben het helemaal met je eens en ik blijf zelf ook zoeken naar nog minder bestrating 😉
hoi Iris,
Ik lees je verhaal nu pas… Ik ben het helemaal met je eens.
Je kan het waterprobleem ook nog uitbreiden. Behalve op jouw voortuin valt het water ook op het huis = groter opp dan je tuin. Dit water komt via de afvoer in het riool terecht. Dat is al genoeg water om te verwerken. Het rekensommetje wordt dan alleen maar erger op!
(of heb je je regenafvoer naar de tuin ipv riolering… dat zou wel helpen 😉 )
Hoi Mariet,
Ja ik heb inderdaad regenwater deels op de tuin afgekoppeld en deels op een gescheiden riolering. Maar je hebt gelijk dat het alleen maar meer wordt en alle beetjes groendaken, afgekoppelde daken en geen bestrating als dat niet nodig is (in onze tuinen én de gemeentelijke delen) dragen absoluut bij!
Pingback: Een herinnering aan het belang van groen in de stad – groetjes, het weer | Iris' Garden Ecology