Nu nog zaaien? Dat kan!
Bedenkt u zich nu nog dat u graag wat eetbare planten wilt kweken? Of wacht u ongeduldig op het moment dat het weer tijd is om te zaaien? Dit kunt u in december kweken!
Ik ben een luie moestuinder: ik kweek wel eenjarigen, maar ik hou absoluut geen planning bij voor het zaaien. Ik heb het wel eens geprobeerd, maar twee weken later kan ik me er al niet meer aan houden. Dus hier wordt gezaaid als ik daar zin in en tijd voor heb. Nou is dat natuurlijk niet zo handig als je een moestuin hebt (want grote gaten in de oogst), maar gelukkig heb ik een voedselbos met jaarrond oogst (en ja, die heeft wel een uitgekiende planning). Maar in de winter komt er dan altijd een moment dat ik zin heb om te zaaien en te kweken… En altijd ergens in december, wat niet de makkelijkste tijd is. Inmiddels heb ik dus wel ervaring met die kweekkriebels en weet ik dus ook een beetje wat ik nu kan gaan doen. Dus bent u ook een luie moestuinder, wilt u gewoon steeds zaaien of wilt u eens zelf wat kweken en dat juist in december? Er valt genoeg te doen!
Koude kas
Ik heb een hele simpele koude kas: een paar glasplaten uit een oude kast zet ik tegen de muur en met de onderkant achter een rand (zie foto hieronder). Dat werkt erg goed. Alleen de mijne zit altijd al stampvol met bíjna winterharde meerjarigen, dus die kan ik niet gebruiken. Maar als u er wel een (plek) voor heeft, dan is het een aanrader om wintergroentes te kweken! Want met een koude kas is er ineens veel meer keuze. Denk aan veldsla, winterpostelein, spinazie, peterselie, sla en radijs. U kunt nu ook nog plugplantjes (jonge plantjes) kopen en die verder opkweken.
Buiten zaaien
Zonder koude kas kunt u buiten ook veldsla en winterpostelein kweken. Het enige is dat de zaailingen wat langzamer zullen groeien (maar ook minder snel doorschieten) en dat ze niet bedekt mogen worden met een laag sneeuw. Onder een afdakje is dus wel fijn of u kunt een koude kas maken door te zaaien in een bak en daarover een plaat van glas of plexiglas te leggen. Vergeet ze dan niet zelf water te geven en sneeuw van het glas te halen. In hele milde winters kan peterselie ook goed buiten groeien, maar omdat we niet van tevoren weten wat het weer gaat doen, blijft dat natuurlijk een gok.
U kunt ook zogenaamde koudekiemers zaaien voor het volgende jaar. Daarvoor weekt u het liefste de zaden eerst binnen op kamertemperatuur enkele dagen in water, daarna zaait u ze in potten die u onbedekt buiten laat staan. En dan hopen op vorst!
Binnen zaaien
Het meeste zaaiwerk gebeurt toch binnen. Het hele jaar door kunt u peterselie, selderij, lavas, dille, basilicum, bieslook en mitsuba zaaien en oogsten. Dat geeft ook al redelijk snel resultaat. Meerjarige kruiden kunt u ook binnen kweken, zo is rozemarijn bijvoorbeeld een goede binnenplant. Maar waar ik echt fan van ben om ’s winters te doen is kiemplantjes kweken! Er zijn allerlei manieren (en ik heb er een hoop geprobeerd zonder succes, schimmel is de grootste lastpost), maar wat ik uiteindelijk het makkelijkste vind zijn gewoon gekochte glazen schaaltjes met een roostertje, speciaal voor kiemplantjes. En dan kan er vanalles. Tuinkers natuurlijk, maar het lekkerste vind ik bietjes, broccoli en mosterdkers. Rucola kan ook, of melde, taugé of alfalfa. Eigenlijk kunt u alle groenten uitproberen waarvan de hele plant eetbaar is. En het mooie? Snel resultaat (wisselend van enkele dagen tot bijvoorbeeld 2 weken) en het kan gewoon in de schaduw in huis.
Andere buiten-‘kweekklusjes’ voor eetbare tuinen
Als u geduld heeft, dan kunt u nog wat dingen doen om in de toekomst te kunnen oogsten. Zo kunt u de hele winter (technisch gezien van november tot en met maart) fruit- en notenbomen en struiken op kale wortel kopen en planten (zolang het maar niet vriest). Het voordeel is dat de planten minder stress ondervinden van de verplanting en ze zijn vaak ook goedkoper.
Nog iets wat kan, is stekken. In principe kan ieder houtachtig gewas gestekt worden. Afhankelijk van de ruimte, de soort en het weer kunt u de stek buiten, in de koude kas of binnen verder opkweken. Om te stekken neemt u een mooie verhoutte tak, die u schuin afsnijdt. Knip de top eruit (dat zal een impuls geven om te groeien en nieuwe wortels aan te maken) en haal eventuele zijtakjes van de onderkant af. Steek de tak voor ongeveer 2/3 in de aarde en geef water. De tak kan er het eerste jaar zielig uitzien, maar als hij aanslaat dan zal hij ongezien druk bezig zijn met wortelen. Als u voorzichtig aan de tak trekt en deze geeft niet mee, dan is hij al goed aan het wortelen. Geef hem een jaartje en het jaar daarop zal hij dan hopelijk ook bovengronds gaan uitlopen.
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 