‘Know your enemy’ – hoe ik met probleemdieren of -planten omga
Know your enemy – ken je vijand – is mijn eerste hulp bij problemen in de tuin. Overigens nauw verwant aan ‘the problem is the solution’.
Afgelopen week had ik een gesprek over een tuin waar kweekgras de dienst uitmaakt. Ik vertelde over mijn filosofie ten opzichte van dit soort problemen en trok een berg research erbij.
Zo blijkt kweekgras niet erg kieskeurig te zijn qua bodem, maakt deze hele tapijten van witte, horizontale wortels, die makkelijk breken en komt de plant vooral voor op jonge grasvelden en wanneer voorheen geploegde grond met rust wordt gelaten. Dat betekent ook dat de plant andere soorten verdrukt met zijn tapijt en makkelijk nieuwe uitlopers maakt van ieder stukje wortel dat bij het uittrekken in de grond blijft. Mulchen werkt vaak ook niet of slechts beperkt, omdat de plant er gewoon dwars doorheen schiet. Bovendien is een wilde, aangewaaide plant meestal sterker dan eentje die je er zelf hebt neergezet, omdat de wilde plant zijn eigen ideale omgeving gevonden heeft en je feitelijk de aangeplante soort opgedragen hebt daar te groeien, ongeacht wat die plant ervan vindt.
Maar dat betekent niet dat kweekgras onoverkoombaar is (al kan het zeker zo lijken, zoals ook op deze tuin, waar de plant steeds uitgestoken werd). Steeds maaien put de plant uiteindelijk uit. Maar een andere route kan ook: van nature komt de plant wel voor op jong grasland, maar weinig op ouder grasland. Want ook in grasland heb je verschillende successiestadia, de ontwikkeling van de ene plantengemeenschap (vaak met kortlevende grassen en eenjarige kruiden) naar de andere (met vaste grassen en kruiden). Kweekgras haat bovendien schaduw, dus als planten en met name struiken groter worden verdwijnt het kweekgras vanzelf. En nog een andere tip: als een plant erg oppervlakkig wortelt, dan hebben andere planten met oppervlakkige wortelsystemen vaak moeite met de concurrentie. Maar diepwortelende planten kunnen daar meestal prima tegen. En dus kun je steeds meer ‘gaten’ in zo’n tapijt van kweekgras maken door er bijvoorbeeld smeerwortel, wilde cichorei, gewone ossentong en (eetbare) zuringsoorten in te zetten. Het kweekgras is dan alleen nog maar goede levende bodembedekking tussen de rest.
Wat is de strekking van dit verhaal? Het loont om uit te zoeken hoe een organisme leeft, of dat nou een woekerende plant of een vraatzuchtig insect is. Kijk naar wat het nodig heeft om te overleven, hoe het groeit en waar het een schurfthekel aan heeft (schaduw of roofdieren, bijvoorbeeld). En probeer uit te zoeken wáárom dat organisme juist daar voorkomt en wáárom het bij jou voor problemen zorgt. Know your enemy – ken je vijand. Want als je weet hoe het beestje of plantje werkt, hoe je ermee om kunt gaan, dan heb je het meeste werk al gedaan. Dan weet je dat bijvoorbeeld uitsteken weinig zal helpen en begint het je op te vallen welke planten (en waarom) het kweekgras weerstand bieden. Het oplossen is het begrijpen. En zul je zien dat je initiële vijand vaak helemaal zo slecht niet is, of uiteindelijk zelfs in een bondgenoot verandert 😉
6 reacties op “‘Know your enemy’ – hoe ik met probleemdieren of -planten omga”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Het is absoluut belangrijk om te beseffen hoe zo’n “enemy” groeit. Nu is het aanplanten van smeerwortel wel een beetje vuur mer vuur bestrijden, denk ik dan
Ja, iedere tuin is anders met smeerwortel…Ik krijgt de mijne maar niet in de oren geknoopt dat hij zich mag/moet uitbreiden.
Hoi hoi,
Ik zou graag wat meer over mijn opkomende zevenblad enemy maar ook over de rest van mijn planten willen weten. Bestaat er literatuur die mij deze informatie verschaft. Ik kom wel ordes etc tegen maar daar kan ik als beginner niet zo veel mee. Ik zou dus praktisch willen weten hoe diep wortelt de plant en hoe.Leeft het in de schaduw. Op war
Wat voor soort terreinen leeft de plant niet etc. Ik zou namelijk graag zelf kunen beslissing willen nemen en niet zomaar een tip op willen volgen zonder te kunnen analyseren waarom die tip wordt gegeven. Daarnaast zou ik zelf oplossingen willen kunnen bedenken. En hoe verdrukt het andere planten of juist niet. Is er een boek die wat meer verteld dan het geslacht en tips om het te verwijderen zonder kennis van de plant etc?
Helaas is iets mis gegaan met het bewerken van mijn tekst. Hierdoor is er een zinsbouw die niet helemaal klopt in bovenstaande tekst . Ik hoop dat je door de zinsbouw heen kan lezen.
Groet Manon
Je kan zevenblad eten. Ze schijnen het Japan te kweken. Ik ga het dit jaar proberen zodra het opkomt.
Hoi Anouk, ja klopt! Veel mensen maken er pesto van!