Droogte en mijn tuin

Hoe vaart mijn tuin dusver onder de droogte? Wat zijn de voornaamste problemen die ik zie? En wat zie ik werken in mijn tuin om deze periode te overbruggen?

Vandaag staat mijn regenton officieel droog. Dat is me eigenlijk nog maar één keer eerder gebeurd, waarop een regenbui destijds niet al te lang volgde. Meestal hóef ik helemaal niet te beregenen, maar nu begin ik ‘m toch wel een beetje te knijpen.

Hangende blaadjes, verdorrende blaadjes, mijn gieter helpt er al niet meer tegen. Als dat nou het enige was, maar nee. Een paar planten verliezen vind ik niet zo vreselijk. Wat me wel zorgen baart is de nectarproductie. In mijn voortuin is ‘ie in volle gang: het knoopkruid staat vol in bloei, de venkel begint net, de salie geurt al lekker en de gewone ossentong – die bloeit maar door – trekt nóg meer bijen dan de lavendel doet. Mijn voortuin is zanderig, droog en warm, precies waarop ik hem ontworpen heb met soorten uit de arme, zonrijke duinen en droogteminnende kruiden. Het is een bij- en vlinderfestival. ’s Nachts openen de teunisbloemen en zingen de krekels.

Helaas is het een ander verhaal in de achtertuin. De schaduw (dankzij de bossige beplanting), dikke mulchlaag en het vakantie-bewateren van mijn moeder ten spijt liggen daar heel wat planten op apengapen. Wat me opvalt is dat dit vooral soorten zijn die zichzelf hebben verspreid, zoals een wilde Campanula en Geranium. Maar wat me vooral in het oog springt – ondanks dat dit verschijnsel veel minder opvalt – is dat bij terugkomst van vakantie die vlinderstruik doodstil boven de tuin hing. De donkerblauwe pluimen schitteren, maar er was geen insect op te zien. O oh… Als planten weinig water beschikbaar hebben loopt hun nectarproductie terug. Ik vermoedde dat dit het probleem was en gaf de (in mijn geval) enorme struik een hele gieter water. De dag erop trokken de bloemen gelukkig weer bijen en vlinders en doen dat op het moment van schrijven nog steeds. Maar wat een verschil met andere jaren! En het helpt niet dat een aantal andere planten die nu zouden moeten bloeien van ellende verdroogd zijn of bun bloemen maar eens hebben overgeslagen. Volgens de Vlinderstichting telde Engeland na een periode van droogte in 1976 het jaar erop wel “50 tot 70% lager dan het jaar daarvoor, omdat er voor de rupsen niets te eten was. Alles was verdroogd.” Ik hou mijn hart vast voor de tellingen hier.

Daarnaast zijn planten en bestuivers zijn niet de enige die het moeilijk hebben. De dag na mijn vakantie landde er een merel op mijn pergola. Met open snavel om wat van de hitte te verliezen zat het beest zichtbaar uitgeput op het hout. Meestal kunnen ze wel wat water vinden in de tuin, maar het niveau van de vijver is dusdanig gezakt dat de stenen die ze gebruiken boven het water liggen. Het vogelbadje bleek verdroogd. Meteen heb ik het gevuld met lekker vers, koud water en op tafel gezet achter het huis, waar het grotendeels schaduw vangt en voor een vogel goed overzichtelijk is. Iedere dag komt de merel zo’n beetje om het uur langs om wat te drinken en om te verkoelen neemt hij ’s ochtend én ’s avonds een bad. Maar o wee als ik mijn camera pak: hij houdt me stevig in de gaten en vliegt steeds weg zodra ik hem heb. Deze heeft zo in ieder geval genoeg water, maar andere frequente vogelbezoekers heb ik al sinds juni niet meer in mijn tuin gezien.

Ook egels hebben het moeilijk. Een paar jaar geleden werd mijn tuintje regelmatig bezocht door een egeltje, maar tijdens een sterke droogteperiode heb ik geen spoor meer gezien. Veel egeltjes sneuvelden in die periode. Dit jaar heb ik eindelijk weer egelsporen gevonden in mijn tuin – hopelijk loopt het dit keer beter af. Ik heb een bordje water neergezet langs zijn route en ververs die iedere dag.

Op grotere schaal kampen natuurgebieden met verdroging en neemt het risico van natuurbranden toe. In het bos waar ik mijn vakantie doorbracht was het duidelijk zichtbaar aan de dorre grond. Een speciale vuurplaats mocht niet meer gebruikt worden, zo droog was het, waarschuwde de boswachter alle campinggasten al. Het lange, lange tijd moet flink regenen voor deze tekorten weer zijn bijgevuld, tekorten van gemiddeld 121 tot plaatselijk 200 mm, volgens Weerplaza. Het tekort van 1976 halen we nog niet, maar de droogte breekt al wel records.

Vooralsnog klinkt het weerbericht nog net zo droog en warm. Ik spaar kookwater en het water van het badje waarin mijn zoontje speelt. Ik kies de planten die wat krijgen zorgvuldig. Gelukkig lijkt het meeste nog in orde, ook al bloeit er minder. Alle potplanten hebben een schaaltje onder hun pot, zodat er zo min mogelijk verloren gaat. Een béétje kraanwater voed mijn tomaten en aardbeien. Maar het zal me benieuwen hoe alles de komende weken doorkomt.