Iris' Garden Ecology

Blog. Want een betere wereld begint in de eigen tuin!

10x Bloeiende insectenplanten: april

10 planten die déze maand bloeien, waarmee je insecten van nectar en stuifmeel kunt voorzien. (Wilde) bijen, dagvlinders, hommels, roofinsecten, nachtvlinders – na een hongerige winter hebben deze planten hard nodig. 

Na het zien van meerdere uitgeputte hommels en het geringe aanbod van bloemen waarmee ze te maken hebben kwam ik op dit idee. Ik heb een paar soorten uitgekozen die belangrijk zijn voor verschillende insecten en in tuinen toepasbaar zijn. Onder iedere foto heb ik een kort overzicht gemaakt van de potentiële waarde én de soorten die erop afkomen – zo heb je een indicatie van wat de plant voor de insecten in jouw tuin en omgeving kan betekenen. En het lijkt me leuk de komende maanden steeds een paar van de die maand bloeiende insectenplanten uit te lichten.

Enkele hints: de plusjes zijn een grove indicatie van het aantal verschillende soorten dat gebruik maakt van de bloem (bronnen onderaan). Algemeen staat er ‘ja’ als een bepaalde groep op de bloem afkomt. Er staan ook vliegen en kevers bij, want veel van deze soorten zijn belangrijke roofinsecten, bestuivers en voedsel voor andere dieren.

Dus, zonder verder gedoe, laat ik beginnen:

1. Longkruid – Pulmonaria officinalis

De plant zelf: Laagblijvende bodembedekker, doet het goed in de schaduw en is geschikt voor onder struiken. Gevlekt blad en blauwe, naar violet verkleurende bloemen. Komt beter uit in grotere groepen en wordt in mijn ervaring dan ook beter door insecten gevonden.
N/P: 1/1   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: +++   (gewone sachembij, gehoornde metselbij, tweekleurige zandbij)
Hommels: ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders:
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen: +
Kevers, wantsen:

2. Holwortel en vingerhelmbloem (Corydalis cava en C. solida)

De plant zelf: Beide bodembedekkers met fijn blad voor vochtige, voedselrijke plaatsen met lichte schaduw. Paarsroze bloemen, soms wit.
N/P: Holwortel: 1/1   Vingerhelmbloem: 2/2   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: +++   (gewone sachembij, gehoornde metselbij; vingerhelmbloem daarnaast ook rosse metselbij en vosje)
Hommels:  ja
Honingbijen:  zelden
Dagvlinders:
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen:
Kevers, wantsen:

3. Bostulp (Tulipa sylvestris) (en andere botanische tulpen)

Bron afbeelding en o.a. (biologisch) te koop bij: Huibertsbloembollen.nl

De plant zelf: Geelbloeiende stinzenplant, tot 50 cm hoog. Voor zonnige plekken op goede, vochtige tuingrond.
N/P: 1/1   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: +++   (groefbijen, vosje)
Hommels:
Honingbijen: ja
Dagvlinders:
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen:
Kevers, wantsen:

4. Aalbes (Ribes rubrum)

Bron afbeelding en o.a. (biologisch gekweekte exemplaren) te koop bij: Kwekerij Voedselbos Arborealis

De plant zelf: Bladverliezende struik met eetbare bessen en blad. Onopvallende trossen bloemen, gevolgd door rode trossen bessen. Matig voedselrijke tot voedselrijke grond voor zon, halfschaduw of schaduw.
N/P: 5/5   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: +++   (zandbijen)
Hommels: ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders: +++   (dagpauwoog, bont zandoogje, gehakkelde aurelia (veenhooibeestje ook, maar die vliegt volgende maand))
Nachtvlinders, micro’s: ++++
Vliegen: ++++
Kevers, wantsen: ++++

5. Slanke sleutelbloem en gulden sleutelbloem (Primula elatior en P. veris)

 

De plant zelf: Laagblijvende bodembedekker, doet het goed in de schaduw in vochtige grond, bijvoorbeeld naast de vijver. Slanke sleutelbloem heeft trossen zachtgele bloemen met een donkerdere hart en hals.  Gulden sleutelbloem trossen gele bloemen. Komt beter uit in grotere groepen en wordt in mijn ervaring dan ook beter door insecten gevonden.
N/P: 1/1   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: ++   (gewone sachembij; slanke sleutelbloem daarnaast ook gehoornde metselbij en tweekleurige zandbij)
Hommels:  ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders:
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen:
Kevers, wantsen:

6. Speenkruid (Ficaria verna subsp. verna)

 

De plant zelf: Laagblijvende bodembedekker die zich alleen in het voorjaar laat zien. Kan zich flink uitbreiden via knolletjes. Gele stervormige bloemen en glanzend blad. Geschikt voor schaduwrijke plekken met een redelijk droge tot vochtige grond en matige tot grote voedselrijkheid.
N/P: 2/2   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: ++++   (zandbijen, gewone geurgroefbij en rosse metselbij)
Hommels:  ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders: +++

 

Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen: +++
Kevers, wantsen: +

7. Gewone ereprijs (Veronica chamaedrys)

Bron afbeelding en o.a. (biologisch) te koop bij: De Heliant

De plant zelf: Laagblijvend kruid, vaak in gazons. Geschikt voor in gras of tussen lage beplanting. Kleine, blauwe bloemen. Vochtige grond, matig voedselrijk, in zonnige tot licht beschaduwde plaatsen.
N/P: 3/3   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: ++++   (zandbijen, gewone geurgroefbij, gewone franjegroefbij en rosse metselbij)
Hommels:  ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders: +   (koevinkje)
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen: +
Kevers, wantsen: +

8. Blauwe druif (Muscari botryoides, M. azureum en M. armeniacum)

De plant zelf: Bolgewas met sprietachtig loof en trossen blauwe (of witte) bloemen. Past goed in gras of tussen lagere beplanting in zon of lichte schaduw. Matig droge tot vochtige bodem.
N/P: 3/3   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: ++   (zandbijen, metselbij)
Hommels:  ja
Honingbijen: zelden
Dagvlinders: +++   (gehakkelde aurelia, kleine vos, dagpauwoog, citroenvlinder en boomblauwtje)
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen: +
Kevers, wantsen: +

9. Hyacint en wilde hyacint (Hyacinthus en Hyacinthoides non-scripta)

 

De plant zelf: Bolgewas met dik, zwaardvormig loof. De ‘gewone’ hyacint heeft trossen blauwe, paarse, witte of roze bloemen. Heeft het liefste een zonnig plekje. De wilde hyacint maakt pollen en heeft trossen van als klokjes hangende blauwe bloemen. Groeit goed in halfschaduw, redelijk voedselrijke en lichtzure omstandigheden.
N/P: 3/3   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: +   (hyacint: roodgatje; wilde hyacint: roodpotige groefbij)
Hommels:  ja   (bij wilde hyacint)
Honingbijen: ja
Dagvlinders: +++   (koolwitjes, oranjetipje, dagpauwoog, distelvlinder, groentje en citroenvlinder)
Nachtvlinders, micro’s:
Vliegen: + (wilde hyacint)
Kevers, wantsen:

10. Wilg (Salix subsp.)

 

De plant zelf: Boom, ook wel geknot (aangeplant meestal schietwilg). Vochtige tot natte, matige voedselrijke tot voedselrijke bodem in zon of lichte schaduw. Planten met mannelijke óf vrouwelijke katjes; de mannelijke geven nectar en stuifmeel en bloeien vroeger, de vrouwelijke produceren alleen stuifmeel. Bloeien op hout van het voorgaande jaar. Moet dus wel in bloei komen om nectar en stuifmeel te leveren.
N/P: 5/5   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: ++++++   (o.a. zandbijen, groefbijen – er zijn zo’n 18 soorten die vliegen op wilg waarvan 8 uitsluitend)
Hommels:  ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders: +++   (dagpauwoog, gehakkelde aurelia, citroenvlinder, kleine vos)
Nachtvlinders, micro’s: ++    (dit aantal alleen op nectar; wilg is een waardplant voor nog veel meer)
Vliegen: ++
Kevers, wantsen: ++++

Bonus: Paardenbloem (Taraxacum officinale)

De plant zelf: Bekend ‘onkruid’ met felgele bloemen, pluizige zaadhoofden, sterk ingesneden blad in een rozet en een penwortel. Groeit in meer voedselarme grond op zonnige tot lichte schaduwrijke plekken.
N/P: 4/4   (N=nectar, P=stuifmeel)
Wilde bijen: +++++   (o.a. zandbijen, groefbijen, bloedbijen)
Hommels:  ja
Honingbijen: ja
Dagvlinders: +++   (dagpauwoog, klein koolwitje, citroenvlinder, bont zandoogje, kleine vos)
Nachtvlinders, micro’s: ++
Vliegen: ++
Kevers, wantsen: ++++++


Bronnen:

8 reacties op “10x Bloeiende insectenplanten: april

  1. groengenot
    16 april 2018

    O super! Wij hebben die planten allemaal in de tuin. Laat de insecten maar komen smullen… 💚

  2. Tom
    16 april 2018

    Hi Iris,

    Ook ik heb al diverse planten uit dit lijstje in de tuin en geniet ook van het gezoem van de bijen en hommels rond deze planten. Er is één toppertje ook volop in de bloei op dit moment die in mijn tuin steevast bijen, hommels en vlinders trekt en dat is de muurbloem (of ook steenraket genoemd) Erysimum ‘Bowles Mauve’. Zalige insectenplant en bloeit bijna elk jaar ongeveer 10 van de 12 maanden. Bloei stopt enkel bij felle kou of bij felle hitte. Trekt bij mij minstens evenveel vlinders als de bekende vlinderstruik.

    Fijn overzichtje weer! Ik ga zeker mijn assortiment voorjaarsbloeiers nog aanvullen met enkele ontbrekende planten uit dit lijstje.

    Groetjes!

    Tom

    • Iris Veltman
      18 april 2018

      Tom, wat een heerlijke reactie weer. Een genot om te lezen dat je tuin zo goed gaat!

      • Tom
        21 augustus 2018

        Hi Iris,

        Even kleine update langs mijn kant: ik heb dit jaar echt een groot stuk gazon (ongeveer een 40 vierkante meter schat ik) omgevormd tot bloeiende border met onder andere verbena, echinacea, dropplant, hemelsleutel, lange ereprijs, kaasjeskruid, kattenstaart, koninginnenkruid, geranium, pimpernel, margriet, duizendblad, salvia, vlinderstruik en nog veel veel meer….

        Niet alleen is het een pracht om weelderig te zien bloeien, te ruiken,… Maar het is gewoon ongelofelijk (!) hoeveel hommels, honingbijen, wilde bijen, vlinders (heb al 17 verschillende dagvlindersoorten geteld), en andere insecten hierop afkomen. Bij een beetje mooi weer gonst het van het gezoem van de bijen/hommels en bij momenten dansen er misschien wel honderd (niet overdreven) vlinders door de tuin.

        Zeker nu de droogte de nectarbronnen in de natuur heeft gedecimeerd lijkt het wel alsof alle bestuivers uit de hele omgeving hun weg naar mijn tuin hebben gevonden.

        Ik vind het prachtig. Echt genieten! Zooooooveel beter als een steriel ‘gazon-en-buxus-tuintje’

        Volgend jaar gaat nog een ander groot stuk gazon eraan om plaats te maken voor bomen, struiken, bloemen,…

        Groetjes,

        Tom

        • Iris Veltman
          23 augustus 2018

          Tom,
          Je maakt me ontzettend blij met zo’n bericht.
          Wat een genot om te lezen dat het allemaal zo ongelofelijk goed werkt!

  3. De Fruitberg
    16 april 2018

    Ik heb ook zowat alles staan wat hier vermeld wordt. Wat er zeker nog bij kan: Lonicera edulis (meibes) en Hondsdraf.

    • Iris Veltman
      18 april 2018

      Ja, ik ben ook zo dol op hondsdraf. Een ontzettend dankbaar plantje die lekker zijn gang mag gaan hier. Heel jammer dat deze bij zoveel mensen niet welkom is in de tuin.

Geef een reactie

Vul je gegevens in of klik op een icoon om in te loggen.

WordPress.com logo

Je reageert onder je WordPress.com account. Log uit /  Bijwerken )

Facebook foto

Je reageert onder je Facebook account. Log uit /  Bijwerken )

Verbinden met %s

Deze site gebruikt Akismet om spam te bestrijden. Ontdek hoe de data van je reactie verwerkt wordt.

%d bloggers liken dit: