Crème gekweekt in de vensterbank [De kleine permacultuurtuin]
Heb je een kleine tuin? Dan wil je toch zo veel mogelijk ruimte nuttig besteden? Ik zocht steeds naar een nuttige (lees: duurzame en geldbesparende) besteding van mijn vensterbank – nu heb ik die gevonden.
Een vensterbank die vraagt om een nuttige toepassing
Voor een paar weken per jaar is mijn vensterbank een kweekruimte van jonge plantjes. Maar zodra die in mei (of iets eerder vanwege mijn koude kas) naar buiten verhuizen, heb ik weinig aan die ruimte. Natuurlijk heb ik er een paar planten voor de sier, maar ik zocht toch naar een manier om die zonnige plek, die veel aandacht krijgt omdat we er regelmatig zijn, zo nuttig mogelijk te gebruiken. Kiemgroenten kweken – daar heb je geen volle zon voor nodig en paddenstoelen – ditto.
Een paar jaar terug kocht ik daarom eens een klein Aloë vera plantje. Ongeacht mijn verwaarlozing is dat kleine schattige dingetje inmiddels uitgegroeid tot een flink stekelig gevaarte dat schreeuwt om verpot te worden. Ik kocht hem met het idee van huidbehandeling, maar had eigenlijk geen idee hoe. Met weinig tijd en energie zit ik gewoonweg niet te wachten op allerlei lange, ingewikkelde recepten en ik dacht dat dit hetzelfde zou zijn.
Tot mijn nachtcrème op raakte. Mijn gezichtshuid is gecombineerd (afwisselend droog en geïrriteerd en vet), waardoor ik veel last heb van trekkerigheid, vlekjes, irritaties en pukkeltjes – die crème helpt, dus ik werd wat zenuwachtig. Maar met 24 euro is ‘ie prijzig. Bovendien zoek ik naar duurzame alternatieven – dus ging ik toch eens kijken naar het gebruik van Aloë vera. Dat is zo goed bevallen dat ik geen nachtcrème meer hoef te kopen & een nut voor mijn vensterbank heb.
Waarom zelf kweken?
Voor mij gaat het om verduurzaming, onafhankelijkheid en kostenbesparing. Langzaam probeer ik steeds meer onderdelen van mijn huishouden aan te pakken. Kostenbesparing op zich is al een goede reden. Maar dat gecombineerd met de mogelijkheid om zelf te produceren wat je nodig hebt, geeft je de mogelijkheid wat onafhankelijker te worden van economische en politieke grillen. Bovendien: met wat ik zelf kweek en maak kan ik mijn ecologische voetafdruk te verminderen. Denk maar aan eliminatie van transport en het voorkomen van afval en schadelijke stoffen.
Het nut van Aloë vera
Aloë vera produceert een gel-achtig sap. Dit is eetbaar, maar ik focus me voor deze blogpost even alleen op gebruik voor huid en haar. De gel is hydraterend, waarmee het vooral voor een beschadigde huid nuttig is [1,2] en bevat allerlei polysacchariden, vitamines en antioxidanten [2]. Het is antibacterieel, vermindert pijn en bevat enzymen die regeneratie zouden stimuleren [2]. Daarnaast dringt het diep door in de huid [1,2]. Aloë vera staat verder bekend als hulp bij brandwonden en hoewel dit niet helemaal bewezen is, zijn er wel aanwijzingen voor [2,3].
Voor meer uitgebreide informatie en de herkomst van deze informatie, bekijk de volgende bronnen:
- Dal’Belo, S. E. et al (2006) Moisturizing effect of cosmetic formulations containing: Aloe vera extract in different concentrations assessed by skin bioengineering techniques
- Basmatker, G. et al (2011) Aloë vera: a valuable multifunctional cosmetic ingredient
- Maenthaisong, R. et al (2006) The efficacy of aloe vera used for burn wound healing: A systematic review
Aloë vera-gel/sap maken en verwerken
Veel DIY-recepten kennen wat mij betreft een irritant probleem (zowel verzorgingsrecepten als recepten met wilde eetbare planten): de boodschappenlijst is groot (en vaak duur!) en het gebruik van dat ene ingrediënt uit de tuin… verwaarloosbaar. Dat geldt ook voor veel zelfmaak-Aloë vera-recepten.
Maar dat is helemaal niet nodig – het is juist heel simpel. Aloë vera kun je op zichzelf, zonder toevoegingen, op je huid gebruiken. Je snijdt een steel af, schilt hem aan één kant en lepelt de gel er gewoon uit. Dan meng je het en slaat het op in een (schoon!) afgesloten potje. In het YouTube-filmje van StarNaturalBeauties (in Engels) kun je goed zien hoe. Ik moet toegeven dat het oplossen van de klonten me niet zo makkelijk afgaat als de mevrouw uit het filmpje. Voor mij werkt het beter in een shaker met een bal erin (ik heb de flavour shaker van Jamie Oliver – eindelijk een nut ervoor gevonden) maar misschien werken een (stenen) vijzel en stamper ook. Volgens StarNaturalBeauties is de gel overigens 3 weken houdbaar in de koelkast, maar dat moet ik nog ondervinden.
Aloë vera voor de huid
Ik sneed een steel af (wat een gel in één zo’n ding!), werkte zo goed mogelijk de klonten eruit (mij lukt dat niet met een vork!) en deed er alleen een mini-beetje zoete sinaasappelolie bij. Ik waste mijn handen… wat waren ze zacht! Daarna testte ik het op de rug van mijn hand op een droge, pijnlijke plek – het voelde gelijk beter en na een paar keer smeren is het een stuk minder droog.
Na de test op de rug van mijn hand ben ik het op mijn gezicht gaan smeren. De eerste keer – zenuwachtig! – deed ik dat voor het slapengaan. Het trok erg snel in en gelijk voelde de huid al zacht. De volgende dag waren de geïrriteerde plekken verminderd, de huid had een glans en zelfs voorhoofd en neus – normaal net spiegeltjes – glansden in plaats van te glimmen. Ik gebruik het nu steeds ’s nachts en soms ook overdag – ik ben er een beetje verslaafd aan geraakt. De geïrriteerde plekjes verminderen snel en de droge huid en pukkeltjes verdwijnen, maar als ik eraan krab (dat doe ik soms) dan wordt het vaak weer rood. Dan breng ik opnieuw wat Aloë gel aan en komt de huid weer tot rust. Mijn huid is zo zacht ervan geworden dat mijn man bij het weggaan mijn wangen bleef aaien 
Mijn man heb ik natuurlijk ook als testpersoon gebruikt. Zijn gezichtshuid is al helemaal zeurpieterig – hij is gevoelig voor vrijwel ieder contact, heeft al gauw last van roos, verbrand snel in de zon en wordt rood als een tomaatje als hij een crème smeert. En klein beetje op zijn kaak en op zijn hoofdhuid gaven geen enkel probleem, dus ook voor hem vormt de gel misschien een oplossing?
Ik heb in ieder geval geen dure nachtcrème meer nodig. Misschien experimenteer ik nog wel (ja, ik durf!) met een drupje olijfolie in de gel voor mezelf, maar met dat ik deze gel lekker op mijn eigen vensterbank kan kweken ben ik erg gelukkig. Gebruik voor insectenbeten, schaafwondjes en dergelijke kan ik me goed voorstellen met een gel die zo verzachtend werkt. Ik ga de toepassingen verder uitproberen. Duurzame verzorgingsproducten van eigen maak zijn een goede ‘oogst’ van mijn permacultuurtuin/huis!
Aloë vera voor het haar
Inmasseren op de hoofdhuid tegen roos is een bekend gebruik, maar mij lukt het niet (mijn haar haar is te dik). Ik testte de gel als conditioner voor mijn haar. Als ik geen conditioner gebruik, dan is mijn haar stug en niet om doorheen te komen. Eerder heb ik wel eens zo’n zelfmaak-kruidenspoeling gebruikt, maar dat maakte het alleen vele malen erger (en doe ik dus nooit meer!). De Aloë vera-gel deed dat niet. Mijn haar was zacht na gebruik, hoewel minder glanzend dan ik van gekochte conditioners gewend ben. Misschien was het beter geweest als ik het niet had uitgespoeld… Inmiddels onderzoek ik of ik een combinatie met andere planten kan maken waardoor ik ook Aloë vera kan kweken als conditioner. Word vervolgd.
Hoe kweek je Aloë vera in de vensterbank?
Mijn tips voor het kweken:
- Ons klimaat is natuurlijk een beetje koud voor Aloë vera, maar een zonnige vensterbank werkt prima.
- In de zomer kan de plant naar buiten, mits de pot drainagegaten hebt en je hem niet gelijk in de volle zon zet, maar eerst laat wennen aan het felle licht, bijvoorbeeld op een plekje in de ochtendzon.
- De mijne zit (zat, nu is ‘ie krap!) in een grote pot in redelijk arme, waterdoorlatende grond. Ik heb destijds een mix gebruikt van mediterraanse grond (grindachtig met zand een beetje klei, mineraalrijk), zanderige aarde uit een armer gedeelte van de tuin en potgrond (ongeveer 33/33/33) met in mijn achterhoofd de droge, warme plekken waar de plant van nature groeit.
- Ongeveer eens per jaar krijgt mijn Aloë een beetje vloeibare mest in zijn scheutje water. Dit doe ik op het moment dat de plant wat geliger begint te zien.
- Test of je water moet geven door met je vinger op de aarde te drukken – als het blijft plakken, dan is de grond nog vochtig en zo niet, dan kun je bewateren. Die van mij is meestal gelukkig met om de week een scheutje water (naar schatting denk ik er ééns in de maand aan en mijn man ook). Als de scheuten slapper worden dan weet ik dat ik hem water moet geven.
- Met een pot met drainagegaten in een grotere (dichte) pot kun je controleren of je niet teveel water geeft.
- Als je planten in pot onderhouden moeilijk vind, dan is Aloë vera in principe een goede, mits de plant af en toe wat water krijgt natuurlijk. Voor mij helpt het dat de plant pontificaal in het midden van mijn vensterbank voor het raam staat, waardoor ik het snel zie als hij slapper is en er vaker aan denk hem te bewateren.
2 reacties op “Crème gekweekt in de vensterbank [De kleine permacultuurtuin]”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Zonet verbandde ik me aan de kachel en vond het een beetje triest dat ik mijn piepklein aloë stekje al moest gaan molesteren en toen viel me het hieronder vermelde artikel te binnen. Leuk dat we ook onze inheemse versie hebben, toch !
http://monicawilde.com/how-do-dock-leaves-work/
Ja, ook een geweldig plantje inderdaad 🙂