Probleemzones in je tuin? Zo buig ze om tot iets leuks
Hoe vaak kom ik niet in tuinen met lelijke muren, rare hoeken, een stukje waar weinig wil groeien, een vreselijk uitzicht of een storend object – kan je er dan toch nog iets van maken? Vaak wel! Dit zijn mijn tips.
Mijn eerste (professionele) tuinontwerp bevatte meteen een flinke uitdaging: de nooduitgang van een ondergrondse parkeerplaats, met muur eromheen, kwam bijna middenin het tuintje uit – een tuin van zo’n 42 m2, inclusief het pad van de nooduitgang naar de tuindeur. Erachter zat een ‘dood’ strookje; een stukje tuin waar je eigenlijk nauwelijks naar omkijkt.
Mijn oplossing? Maak er een aanwinst van. In plaats van wat struiken erachter heb ik een pergola over die strook en de nooduitgang gezet, die laten begroeien met klimplanten en van die strook een terrasje gemaakt waar je privé en uit de zon kunt zitten (met een klaptafeltje voor balkons). Eventueel met spiegels erachter, zodat het lichter en groter lijkt. Zo zag het eruit:
De tuin na betegeling (het pad achterin hoort bij de nooduitgang)
De tuin net na aanleg
De tuin in 2018 (foto Pauw Makelaardij)
Nog een voorbeeld. In een andere tuin stond een zwarte muur op het zuiden; in plaats van deze over te schilderen zetten we er warmteminnende planten neer, die profiteren van de extra warmte die het zwart opneemt.
Hoe kun je omgaan met een storend plekje of object in je tuin? Probeer te kijken naar wat je er wél van kunt maken. En gebruik die rare, gekke of lelijke elementen om je tuin karakter te geven. Dit zijn een paar tips:
Laat er planten groeien
Ik had een cursist met een zanderige, droge tuin (met een grote beuk erin die ook nog eens veel vocht en voeding uit de bomen onttrekt) waarin niks wat ze neerzette wilde aanslaan. Tijdens de cursus besloot ze eens af te wachten en onkruid niet meteen weg te halen. Wat bleek? Zwarte toorts kwam op, vlier kwam op en zo nog een aantal prachtige planten die wel houden van zo’n droge plek. Dat onze mooie tuinplanten niet op een stukje willen groeien betekent niet dat er geen (wilde) mooie planten zijn die zo’n plekje juíst waarderen!
Kun je er planten in zetten, in potten opzetten, aan ophangen, voor of tegenaan laten groeien? Zo kun je afvalbakken wegwerken door er een plantenklimrek voor te zetten en die te laten begroeien of een oude boomstomp omtoveren tot plantenbak (misschien een variatie aan rotsplanten met stenen ertussen? dat geeft mooi contrast met het hout). Heb je een plek waar echt helemaal niks wilt groeien vanwege de bodem (omdat er bijvoorbeeld tegels onder de grond zitten of deze te droog is en niks vasthoudt), maar dat wel zon krijgt? Maak er een potterie-tuin van.
Leidt de aandacht af
Opvallende planten of een object dat je mooi vindt kun je als blikvanger gebruiken. Wat is je zichtlijn richting het lelijke element? Zet het er schuin voor (een stukje er vanaf). Omdat je aandacht afgeleid wordt, valt het andere ineens niet meer zo op.
Soms is het zo simpel als alleen al de harde vormen van een object verzachten, dan trekt het hele ding meteen minder aandacht. Gaat het bijvoorbeeld om een trampoline? Je kunt er planten omheen zetten die niet te hoog worden, zodat je nog steeds een goed overzicht hebt over wat erop gebeurt. Kies mooie planten, het liefst met enkele groenblijvers en knallende kleuren ertussen, zodat je aandacht naar de planten gaat.
Lelijke stukken zie je veel minder als planten er de show stelen en voor bijna iedere plek is wel wat te vinden.
Maak het nuttig
In mijn achtertuin groeit een spar. Ik ben blij met de boom, maar minder met de grond er omheen, want hier wil niets groeien. De bodem is droog, sterk doorworteld, zuur en deels jaarrond diep in de schaduw. Nu heb ik in de schaduw-delen takkenhoopjes gemaakt van snoeiafval, waarin allerlei beestjes zich kunnen verstoppen. Aan de kant van de zon heb ik een foliekas gezet (die ik dit jaar trouwens wil ombouwen tot duurzame kas van oude doucheramen) voor mijn tomaten. De tomaten staan er in potten, vangen de zon en staan op een rek boven de aarde in plaats van er bovenop, zodat de boomwortels er geen last van hebben.
Mijn instelling: als al het andere faalt, maak er dan een takkenhoop/ril of leg er boomstronken. Dat is een mooie achtergrond voor planten en vormt voedsel en habitat voor allerlei dieren. Misschien kun je er zelfs een insectenhotel maken (werkt ook bij een oude boomstronk).
Dit is ook hoe ik uitkwam bij het ontwerp in het voorbeeld bovenin met de nooduitgang. Ik dacht: hoe kan de muur van de nooduitgang en de ‘dode’ strook tuin erachter toch nuttig zijn? Als je er planten neerzet, dan kijk je daar zelden naar om. Maar als je er zit gebruik je het optimaal, dus wat kan ik doen om er een fijne zitplek van te maken? Zo kwam de pergola.
Lelijke opritten
Kijk je tegen een lelijke oprit aan? Zet een een plantenklimrek omheen en laat dit begroeien, maak er een haagje langs of zelfs een pergola overheen (of een combinatie). Je kunt de oprit zelf ook mooier maken door de middelste strook met bodembedekkende planten te laten begroeien, waar je wielen toch niet komen (bijvoorbeeld met kruipend zenegroen die schaduw van een auto verdraagt). Of leg er grastegels neer, die kun je tegenwoordig in allerlei patronen vinden.
Kalend grasveld
Heb je een grasveld dat het niet (overal) goed doet? Zaai er laagblijvende plantmengsels in (de meeste kans dat er iets aanslaat – Mos en ‘onkruiden’ zijn ook groen! En een grasveld met ‘onkruiden’ heeft meer waarde voor insecten en vogels.
Waarom doet het grasveld het niet overal even goed? Ligt het aan schaduw maar beloop je het niet vaak? Dan zou je dit kunnen beplanten met mos, of een potterietuintje van dit stukje kunnen maken. Je zou ook met bijvoorbeeld houtsnippers een pad in een mooie vorm (een kronkel, een letter, een boom, een muzieksleutel, je kunt ermee spelen, dat is het leuke eraan) door het grasveld kunnen leggen.
Neem niet alles zo serieus!
Mijn belangrijkste tip voor iets dat echt foeilelijk is? Maak er een grapje van! Heb je bijvoorbeeld een lelijk uitzicht? Je zou er een lijst voor kunnen zetten – letterlijk het lelijke uitzicht inlijsten – en de lijst van een felle kleur kunnen voorzien en/of laten begroeien met klimplanten.
In mijn eigen tuin ontdekte ik een roestige, in blauw en wit geschilderde waterpomp die het niet meer doet; de vorige bewoner had deze verbloemd met planten. Ik vond hem grappig en heb er met een cirkel van stenen omheen een blikvanger van gemaakt én mijn tuinpad erlangs geleid. Nu is deze blikvanger mooi lelijk 😉
Kortom: de ‘perfecte’ tuin is saai. Juist een raar of lelijk object geeft jouw tuin iets unieks, maak er gebruik van!
Leer interactief en op eigen tempo.
4 reacties op “Probleemzones in je tuin? Zo buig ze om tot iets leuks”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Wow, je zou bijna hopen dat je zo’n nooduitgang in je tuin hebt! Ziet er echt heel leuk uit!
Hoi Jenske,
Het werd al snel het favorite plekje van de bewoners 🙂
Jij hebt echt zó’n toffe ideeën hè! Ik vind dat tuintje prachtig! En de tips inspirerend. Dankjewel Iris!
Dank je voor het lieve compliment 😀