Hoe groene tuinen helpen in ons drukke leven
Als je druk, druk, druk bent of als je je gespannen voelt, dan is het (bewezen) gunstig om tussen de planten te zijn. Dat kan ik alleen maar beamen. Maar waarom is dat? En wat zijn mijn eigen ervaringen met de tuin in relatie tot oververmoeidheid?
Allereerst wil ik iedereen bedanken voor jullie ontzettend lieve reacties! Ik had echt niet verwacht dat er zo veel van jullie zouden reageren. Het heeft me een hart onder de riem gestoken. En het maakt me er des te meer zeker van dat ik niet wil stoppen (of minderen) met bloggen. Wat ik ook inmiddels geleerd heb en wat jullie bevestigden, is dat er veel meer mensen bagage meedragen waarin soortgelijke elementen zitten, dan dat je verwacht. Omdat je vaak niet kunt zien waar iemand mee worstelt en veel het niet zomaar vertellen, lijkt het soms alsof je alleen staat in je situatie. Maar wat mij opvalt en wat ik ook heel mooi vind, is dat ik vaak, als ik er open over praat, ook hele open verhalen terugkrijg van mensen van wie ik het helemaal niet verwachtte. En dat we dan beiden een moment van herkenning hebben in het verhaal van de ander. Het biedt troost om dat te weten. Bedankt dus voor jullie prachtige reacties. En voor de ideeën natuurlijk! Ik begin gelijk met deze, want die sluit wel heel goed aan op dit verhaal.
Groen is goed voor je. Zo heeft Wageningen Universiteit een heel dossier met onderzoeken en nieuwsberichten, onder ‘Effect van natuur op gezondheid‘. Bewegen in de natuur is bijvoorbeeld een goede manier om aan je gezondheid te werken, doordat het bewegen combineert met frisse (en verse) lucht. Zelf wandel ik graag in natuurgebieden, vooral in de duinen vlakbij mijn huis (waarom denk je dat ik er ben gaan wonen 😉 ). Daar maakte ik deze week overigens ook bovenstaande foto van een berberis vol met bessen. Naar aanleiding van mijn HELLP en de PTSS (post-traumatische stressstoornis) als gevolg daarvan werd dit extra aangemoedigd door de medisch specialisten. Maar groen heeft meer voordelen voor zowel je mentale als fysieke gezondheid, die ook (of juist) in een tuin tot hun recht komen.
Ons dagelijks leven is druk. Deadlines, activiteiten jongleren en in de file staan; ze verhogen het stress-hormoon cortisol. Tussendoor is het ook moeilijk om tot rust te komen, want vrijwel álles om je heen probeert je aandacht te trekken. Dat geldt voor televisie, reclames, (bedrijfs)gevels, verkeersborden, mensen, social media (en internet in het algemeen), maar bijvoorbeeld ook voor deze blogpost, waarin ik natuurlijk je interesse probeer te wekken met een foto en een titel. Om je aandacht te krijgen worden allerlei technieken ingezet die werken op je zintuigen, zoals schreeuwerige stemmen (gehoor), heftige bewegingen of felle kleuren (zicht). In onze maatschappij word je eigenlijk van alle kanten toegeschreeuwd. En mensen met stress hebben de neiging meer stress op te zoeken. Het kan heftig zijn en je moe of gespannen maken, doordat je cortisol niet of weinig daalt, of je nou gevoeliger bent voor prikkels of dat je je kiplekker voelt. Daarom is het belangrijk om af en toe pauze te nemen, waarin je even volledig kunt bijkomen. Dat maakt niet alleen rustiger, maar ook productiever en dat je je beter kunt concentreren.
Één manier waarop planten je bij dat pauzeren kunnen helpen, is omdat ze onze zintuigen stimuleren zonder te overschreeuwen. Ze vormen als het ware een massage voor je zintuigen. En hoe meer van die zintuigen worden gestimuleerd, hoe groter het positieve effect. De kleur groen ten eerste heeft al een onbewuste betekenis voor ons. Kleuren zijn als het ware codes die in onze geheugens liggen geprogrammeerd en groen wordt gezien als rustig, harmonieus en veilig. Alleen al kijken naar een groen plaatje zou rustiger maken. Daarom zijn planten een perfecte achtergrond voor ontspannende bezigheden, want ze vormen rustpunten en geven geborgenheid. Denk ook aan de bewegingen in de wind, dieren, ruisen, geuren, texturen… Het voordeel van groen in de omgeving en met name aanwezig zijn in de tuin is ook, dankzij het stimuleren van de zintuigen, dat het je even naar het heden brengt. Een vogel trekt je aandacht, je hoort de bladeren knisperen of water lopen, je strijkt langs een plant en ruikt een lekkere (of vieze) geur of je plukt iets en stopt het in je mond [1]. Tuinieren is nog een stapje verder, want door met je handen in de grond te zitten en bijvoorbeeld te snoeien ben je niet alleen bezig met beweging, maar ook met het zintuig voelen. Bovendien zou het verzorgen van planten stressverlagend zijn en vooral een positief effect hebben op mensen die veel stress ervaren [2]. En nog een belangrijke aanwijzing waarom tuinen positief zijn voor het ontspannen en terugbrengen van het cortisol-gehalte, is dat tuinieren zelf een herhaling van handelingen is, waar je weinig denkwerk bij nodig hebt. Het zou zelfs beter werken om na een stressvolle bezigheid cortisol te laten dalen dan om te lezen [3].
Voor mij werkt de tuin op verschillende manieren. Als ik creatief bezig ga, dan zit ik het liefste in een stoel die uitkijkt over de tuin (of in de tuin, maar ja, elektriciteit en internet heb ik wel vaak nodig). Dat uitzicht bevordert mijn creativiteit en ik kom sneller tot goede ideeën, merk ik. Laatst zat ik maar te dubben op een vraagstuk en voordat ik 10 minuten buiten zat had ik ineens een doorbraak. Zo gaat dat wel vaker. Wat ik verder merk en wat verschillende studies onderstrepen, is dat ik me een stuk rustiger en gelukkiger voel na wat rommelen in de tuin. Maakt niet uit wat. Soms is het plukken, soms wat snoeien of planten, soms onkruid trekken uit de paden. Met name na de grote onderhoudsbeurt die mijn tuinen krijgen in het voorjaar voel ik me vaak moe, maar voldaan en enorm ontspannen. Dit effect gebruik ik ook wel eens preventief, door ’s ochtends even de tuin in te gaan of als ik me niet goed op een taak kan concentreren. Al rommel ik een kwartiertje, daarna heb ik meer energie, ben ik positiever én kan ik me beter concentreren.
Momenteel is tuinieren jammer genoeg te vermoeiend. Plukken doe ik nu alleen door dagelijks een mini-rondje te maken met mijn zoontje op zoek naar rijpe frambozen en bramen. Groenten voor het avondeten bij elkaar verzamelen zit er echter niet in – om de één of andere reden kost me dat meer energie en kan ik daar op zo’n moment als dit tegenop zien. En omdat mijn man de planten niet goed herkent (als ik hem vraag sla te zoeken in de tuin dan kan hij niets eetbaars vinden) schiet dat er momenteel echt bij in. Ach, dan hebben de planten even rust. Omdat ik ook veel moet liggen zit ik niet veel in de tuin – gelukkig hebben we een grote pui die bijna helemaal open kan, zodat ik toch half buiten ben. Nu had ik laatst buiten een kleedje neergelegd en ben daarop gaan liggen. Stiekem bleek dat toch wel weer erg fijn. De zon verwarmde mijn huid, de planten om me heen ruisten en ik kon allerlei bijen en hommels van de bloemen zien genieten. Dat is enigszins een nadeel, doordat er zo veel te zien valt kan ik met geen mogelijkheid slapen in de tuin en zelfs even mijn ogen dichtdoen zit er niet bij. Maar ontspannend is het wel. Dus nu ga ik toch maar weer wat vaker naar buiten, al is het een kwartiertje gewoon zitten en kijken.
6 reacties op “Hoe groene tuinen helpen in ons drukke leven”
Geef een reactie
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 
Je hebt helemaal gelijk! Van tuin rommelen kom je helemaal bij! Als dat voor jou te veel enerie lijkt te kosten, dan heb je zeker nog geen energie om andere dingen te doen! Ga dus lekker zitten kijken, geef je tuin rust, geniet van je gexin, het komt vast helemaal goed!! Maar eetst jij!!
Dank je wel Jolanda, daar heb je helemaal gelijk in. Als ik daar te weinig energie voor heb dan probeer ik inderdaad op de een of andere manier toch te genieten van de tuin 🙂
Meer nog dan de ontspanning van wat licht tuinwerk, is het genieten van de beestjes die hun ding in de tuin doen die mij blij maken.
Nogmaals van harte beterschap en geniet de komende weken nog met volle teugen van jouw tuintje 😉
Sorry, ik vergeet helemaal te bendanken voor je lieve reactie.
Dus bij deze alsnog bedankt!
Beste Iris, Ik weet niet of je het weet jullie huis staat op een oude boomgaard die toen deze verwilderde gewoon toegankelijk was voor iedereen . Ik speelde daar als kind ving stekelbaarsjes en plukte appels. Met andere woorden ik had daar een geweldige jeugd. Ik kan mij nog wel eens kwaad maken dat er huizen zijn gebouwd.
Gelukkig wonen jullie er ook en maak jij in het bijzonder deze geweldige Blog. Ik wil je hiervoor bedanken en een hart onder de riem steken die heb je zeker verdiend.
Heel veel sterkte met alles,
Liefs Simone.
Dank je wel voor je lieve berichtje!
Hoewel ik heel blij ben met mijn huisje, had de rest van de boomgaard lekker mogen blijven staan van mij :D.
We doen inderdaad ons best om alles zo groen mogelijk te krijgen, haha XD