(On)verscholen herfstkleuren
Herfst is één en al kleur, een laatste spektakel voor de winterrust. En daarin schuilt zo veel variatie, dat ik me ieder jaar weer verwonder. Deze blogpost gaat over die enorme verscheidenheid aan kleuren. Ik hoop dat je er net zo van zult genieten als ik!
Ik hou van de herfst. Niet in de laatste plaats vanwege alle prachtige kleuren, maar ook de geur, de paddenstoelen, de bessen, de gezelligheid en zelfs de kou en de regen. Tijdens deze dagen vol regenbuien kan ik er extra van genieten om weg te kruipen in warme kleding, onder een deken of onder de paraplu en dan te kijken naar de donkere lucht. Dit is de tijd dat planten iets sprookjesachtigs krijgen en mijn fantasie overuren draait. En op zo’n dag als gisteren, als af en toe tussen de buien het zonnetje schijnt, dan kun je buiten de mooiste schouwspellen tussen licht en donker zien. Kleurige blaadjes op de grijze stenen. Warm licht op huizen en als goud fonkelende bladeren steken af tegen een donkere lucht. Dan krijg ik zin om naar buiten te gaan, zelfs als het betekent dat ik natgeregend word.
Er zijn zo veel prachtig verkleurende bladeren. Die kleur die je nu ziet, al dat rood, geel en bruin, zijn kleuren die eigenlijk al die tijd al in de bladeren verborgen lagen. Vanaf het ontluiken tot in de herfst zijn ze echter gemaskeerd door chlorofyl – het groene pigment wat in de chloroplasten van de bladeren zit. Die chloroplasten zijn verantwoordelijk voor de fotosynthese. Het chlorofyl erin wordt gebruikt om zonne-energie op te slaan. Maar aan het einde van de zomer en in de herfst stoppen de planten met de fotosynthese. Ze gaan in rust voor de winter en teren van wat ze in voorjaar en zomer hebben opgeslagen. Het chlorofyl heeft dan niet langer nut en wordt afgebroken. Zo sterft het bladgroen af en dan zie je al die mooie kleuren pas, waarvan we nu (nog even) kunnen genieten.
Mijn (nog kleine) toverhazelaar
Voor spectaculaire herfstkleuren moet je meestal vooral op de zonnigere plekken kijken of bomen planten. Veel hebben een diepere herfstkleur in de zon dan in de (half)schaduw. Hoe meer zon, hoe eerder meestal de bladeren ook verkleuren. Een voorbeeld daarvan is de wilde wingerd hieronder. Hoe meer zon, hoe feller de kleur in de herfst bij deze klimmer zal zijn.
Wilde wingerd (Parthenocissus tricuspidata)
Lang duurt deze toegift helaas niet (hoewel, misschien komt dat doordat het voor mij gewoon te kort lijkt). Eind november hebben de meeste planten hun bladeren wel laten vallen. En dat gaat des te sneller als de plant meer wind krijgt. Zo zag ik gisteren deze twee Japanse esdoorns, vlakbij elkaar:
Japanse esdoorn
Wat ik zelf heel mooi vind, zijn planten die meerdere kleuren tegelijk dragen. Zoals de haagbeuk in de foto’s hieronder. De kleurveranderingen zijn heel subtiel, maar dat zorgde er wel voor dat ik er een hele tijd naar stond te kijken 😉
Haagbeuk
Een jonge eik met verkleurend blad – oeps, hij gaat achter de regenpijp langs…
Nu zijn er natuurlijk heel veel planten – veelal struiken en bomen – die specifiek gekozen worden vanwege hun mooie herfstkleur. Maar van veel planten verwacht je het eigenlijk niet en dan verrassen ze je toch met een mooie kleur.
Blauwe druif
Roos (Rosa nitida)
Wilde braam
Rode kornoelje – voordat zijn rode twijgen zichtbaar worden zie je eerst goudgele bladeren.
Heerlijk, al die kleuren. En zo zijn er nog zo veel prachtige (onder)soorten.
Japanse sierkers
Japanse sierkers
Wilde kardinaalsmuts (Euonymus europeus) – Kardinaalsmuts (E. alatus)
Toverhazelaar – aan het begin van het verkleuren en aan het einde.
Dus je ziet: er zijn zo veel mooie kleuren nu buiten te ontdekken. Van goudgeel tot bloedrood en van tot vurig oranje tot paars en zelfs chocoladebruin en roze.
TUINLOGICA IS UIT!
Aankomende cursussen:
Volg nu mijn Online Basiscursus Permacultuur! Eigen tempo, Interactief leren, 8 lessen in hapklare stukken! Vol praktijkopdrachten en casusstudies van echte projecten. Klik op de afbeelding om naar de proefles te gaan!
Persoonlijke links
Bedrijfspagina:
Iris' Garden Ecology 